Cùng tìm hiểu về bộ tiêu chuẩn ASME cho thép ống.
Tiêu chuẩn ASME là gì?
Tiêu chuẩn ASME là bộ tiêu chuẩn đo lường, thống kê và kiểm định chất lượng sản phẩm đối với các sản phẩm chịu áp lực, chứa áp suất, thiết bị dẫn. ASME là viết tắt của American Society of Mechanical Engineers, tạm dịch là “Hiệp hội Kỹ sư Cơ khí Hoa Kỳ”.
Bộ tiêu chuẩn này được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành như công nghệ áp suất, kỹ thuật điện, thang máy, điện hạt nhân, ống dẫn, etc. Tiêu chuẩn này được vận dụng trong ngành ống dẫn, thiết bị dẫn bằng thép và inox, lò hơi, bồn chứa chịu áp, etc. nhằm quản lý mọi khâu từ thiết kế đến sản xuất để đảm bảo chất lượng sản phẩm và an toàn cho người sử dụng.
ASME là một tổ chức phi lợi nhuận đa quốc gia, đa lĩnh vực với 14.000 thành viên tại 158 quốc gia trên thế giới. Tổ chức này kết nối cộng đồng kỹ thuật, chia sẻ tri thức của chuyên môn kỹ thuật với mục đích nghiên cứu và phát triển các quy tắc, tiêu chuẩn, phát triển chuyên môn và kỹ năng trong cộng đồng kỹ thuật.
Năm 1880, Alexander Lyman Hawley, Henry Rossiter Worthington, John Edison Sweet và Matthias N. Forney, bốn nhà công nghiệp hàng đầu thời bấy giờ, đã thành lập ASME như một tổ chức để giải quyết vấn đề nổ lò hơi.
Năm 1905, vụ nổ nhà máy giày Grover khiến 50 người thiệt mạng và hơn 100 người bị thương, gióng lên hồi chuông cảnh báo đầu tiên và kêu gọi một tiêu chuẩn chung để kiểm soát độ an toàn cho vận hành nồi hơi và các thiết bị chịu áp.
Năm 1908, Massachusetts ban hành các quy định trước nhất của vận hành lò hơi. Kể từ đó, ASME đã liên tục được cập nhật và sửa đổi để nâng cao tiêu chuẩn và đảm bảo an toàn trong sản xuất thiết bị chịu áp. Nhờ các khuyến nghị từ người lao động, người tiêu dùng, nhà sản xuất và kiến thức của nhiều chuyên gia, bộ tiêu chuẩn đi sâu vào hoàn thiện theo thời gian.
ASME là bộ tiêu chuẩn hàng đầu để công nhận các yếu tố kỹ thuật và cơ khí đa ngành trong chế tạo và sản xuất sản phẩm. Trong lịch sử vận hành, tổ chức tập hợp được nhiều chuyên gia từ khắp thế giới để đóng góp kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm để phát triển các tiêu chuẩn ASME đồng bộ, nhất quán như ngày nay.
Phạm vi của hệ thống tiêu chuẩn này phổ khắp các ngành với tới 600 mã hiệu trong nhiều lĩnh vực. Phổ biến nhất trong số đó có:
- Tiêu chuẩn ASME A17: Thang máy, cầu thang tự động hóa
- Tiêu chuẩn ASME B31: Ống, đường ống
- Tiêu chuẩn ASME BPE: Thiết bị quy trình kép
- Tiêu chuẩn ASME B16: Van mặt bích, phụ kiện ống, miếng đệm
Nội dung bộ tiêu chuẩn ASME:
- ASME I: Quy tắc thi công nồi hơi điện
- ASME II: Vật liệu
- Thông số kỹ thuật vật liệu sắt
Cung cấp thông tin, thông số kỹ thuật, cơ tính, lý tính, nhiệt độ, thành phần hóa học, phương pháp thí nghiệm, etc. để xác định tính phù hợp của vật liệu thép trong truyền dẫn và chứa áp suất.
- Thông số kỹ thuật vật liệu màu
Những thông số liên quan kỹ thuật, cơ tính, lý tính, nhiệt độ, thành phần hóa học, phương pháp thí nghiệm, etc. về vật liệu màu sản xuất bình áp suất đảm bảo an toàn.
- Thông số kỹ thuật: que hàn, điện cực, kim loại phụ
Những thông số liên quan kỹ thuật, cơ tính, lý tính, nhiệt độ, thành phần hóa học, phương pháp thí nghiệm, etc. về que hàn, điện cực, kim loại phụ dùng sản xuất bình áp suất đảm bảo an toàn.
- Tính chất
Giá trị chịu áp suất, giá trị trong thiết kế, tính chất, đặc điểm vật liệu, sự giãn nở, số liệu về mô đun đàn hồi, chỉ số truyền nhiệt, etc.
- ASME BPVC III: Quy tắc sản xuất, xây dựng các thành phần cơ sở hạt nhân
- ASME BPVC IV: Quy tắc sản xuất, xây dựng lò hơi gia nhiệt
- ASME BPVC V: Kiểm tra không phá hủy
- ASME BPVC VI: Các quy tắc đề xuất chăm sóc và vận hành lò hơi gia nhiệt
- ASME BPVC VII: Các hướng dẫn đề xuất chăm sóc nồi hơi điện
- ASME BPVC VIII: Quy tắc xây dựng tàu sức ép
- ASME BPVC IX: Tiêu chuẩn hàn – Hàn
- ASME BPVC X: Tàu sức ép bằng nhựa sợi
- ASME BPVC XI: Quy tắc kiểm tra dịch vụ hạt nhân các nhà máy sản xuất điện hạt nhân
- ASME BPVC XII: Quy tắc xây dựng và tiếp tục dịch vụ của xe tăng vận chuyển.
Một số mã hiệu ASME trong ngành đường ống và thiết kế ống:
Mã hiệu Nội dung vận dụng Thiết kế đường ống
- ASME B31.1: Đường ống công nghệ.
- ASME B31.2: Đường ống gas lỏng
- ASME B31.3: Đường ống xử lý
- ASME B31.4: Khối hệ thống đường ống vận chuyển hydrocarbon lỏng, chất lỏng khác.
- ASME B31.5: Đường ống làm lạnh
- ASME B31.8: Đường ống truyền khí ga, mạng lưới hệ thống đường ống phân phối
- ASME B31.9: Đường ống dịch vụ trong các tòa nhà
- ASME B31.11: Khối hệ thống đường ống vận chuyển chất thải Mặt bích
- ASME B16.1: Mặt bích cho đường ống thép đúc, phụ kiện mặt bích
- ASME B16.4: Mặt bích cho đường ống thép carbon, phụ kiện mặt bích (≤24″)
- ASME B16.6: Mặt bích cho đường ống thép có đường kính lớn (> 24”) Mặt bích ren
- ASME B16.11: Măng sông hàn, phụ kiện ren Phụ kiện
- ASME B16.9: Phụ kiện cho thép hàn
- ASME B16.28: Phụ kiện co hàn Gioăng
- ASME B16.20: Các loại Gioăng làm từ kim loại
- ASME B16.28: Các loại Gioăng làm từ phi kim loại Van
- ASME B16.10: Kích thước 2 đầu của van
- ASME B16.34: Mặt bích, van thép hàn vát mép Ống
- ASME B36.10: Ống thép hàn, ống thép rèn
- ASME B36.19: Ống thép không gỉ (inox)
Tiêu chuẩn ASME có tác động gì đến ngành luyện thép, sản xuất vạt liệu inox tại Việt Nam?
Tiêu chuẩn ASME được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất ống thép và thép không gỉ (inox), đặc biệt là đối với các loại ống lắp ráp tại nhà máy. Ống inox thường được sử dụng là ống inox tròn 304, 316, 314, 403.
Mặt bích, phụ kiện mặt bích, van, đường ống, etc. phải tuân theo tiêu chuẩn ASME để đảm bảo an toàn áp suất. Vật liệu phải chịu được lực và ma sát cao.
Tiêu chuẩn này quy định chất lượng sản phẩm và thành phần vật liệu của nhiều ống thép và đại diện cho một bộ quy tắc giúp nhà sản xuất lựa chọn vật liệu đáp ứng yêu cầu của họ. Mặc dù không đề cập đến các thông số kỹ thuật hay quy định về vật liệu cụ thể đối với thép không gỉ nhưng các sản phẩm làm từ vật liệu này phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn ASME. Các tiêu chuẩn này mang lại cho các sản phẩm từ ngành thép hoặc thép không gỉ lợi thế thị trường so với các sản phẩm không đáp ứng các tiêu chuẩn.
Một số quốc gia luôn yêu cầu các sản phẩm phải tuân thủ các tiêu chuẩn ASME khi nhập khẩu sản phẩm và thiết bị kỹ thuật liên quan. Vì vậy, việc đo lường, thống kê chất lượng sản phẩm theo bộ tiêu chí này trước khi xuất khẩu sẽ giúp phát triển thị trường và đảm bảo duy trì lượng đối tác nước ngoài lâu dài.
Bộ tiêu chuẩn ASME là thước đo chất lượng sản phẩm và kiểm soát quy trình sản xuất. Tuy nhiên, trong ngành sản xuất, đặc biệt là ngành thép, có những tiêu chuẩn khác ngoài ASME, chẳng hạn như tiêu chuẩn JIS, ASTM, SCH, RoSH và những tiêu chuẩn này góp phần tạo nên chất lượng sản phẩm đầu ra ngày càng hoàn thiện đảm bảo an toàn cho người sử dụng.